Γιατί μετά τη δίαιτα ξαναπαίρνουμε βάρος;

Ενώ στόχος πολλών ατόμων είναι να χάσουν βάρος, λίγοι είναι αυτοί που θα δώσουν βαρύτητα στη διατήρηση της απώλειας αυτής. Αποτέλεσμα είναι η σύντομη επανάκτηση βάρους, το οποίο πολλές φορές φτάνει ή και ξεπερνάει τα αρχικά επίπεδα. Η διατήρηση της απώλειας του βάρους που χάσαμε, είναι σημαντικότερη από την ίδια την απώλεια, γι αυτό θα πρέπει να δώσουμε και την ανάλογη προσοχή.

Αρχικά, θα πρέπει να εκτιμήσουμε τους λόγους που μας οδηγούν στην επανάκτηση του χαμένου βάρους: 

• αυξημένα υπερφαγικά επεισόδια-όταν ακολουθούμε μια πολύ αυστηρή δίαιτα με πολλές απαγορεύσεις και πολλή… πείνα, έχουμε πολλές πιθανότητες να νιώσουμε στέρηση, και αυτό να μας οδηγήσει στην υπερκατανάλωση τροφής ή στο τσιμπολόγημα
• χαμηλή ή σημαντική μείωση της φυσικής δραστηριότητας – ακόμη και μικρής διάρκειας φυσική δραστηριότητα καθημερινά παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του νέου βάρους
• αύξηση της κατανάλωσης λιπαρών τροφών και γενικότερα των θερμίδων της ημέρας – πολλά άτομα μετά την απώλεια βάρους αρχίζουν να τρώνε με τον ίδιο τρόπο και τις ίδιες ποσότητες όπως πριν τη δίαιτα. Όμως, το σώμα τους με το νέο, χαμηλότερο βάρος, έχει και λιγότερες ανάγκες σε θερμίδες απ΄ ό,τι το προηγούμενο γι’ αυτό και χρειάζεται επαναπροσδιορισμός των καθημερινών αναγκών για τη διατήρηση του βάρους
• κατανάλωση τροφής ως προσπάθεια διαχείρισης των αρνητικών συναισθημάτων και του στρες, καθώς και εξαιτίας παθητικής αντίδρασης σε προβλήματα της καθημερινότητας.

Θα μπορούσαμε, επομένως, να πούμε ότι η δυσκολία διατήρησης ενός υγιεινού τρόπου διατροφής, η μείωση της φυσικής δραστηριότητας και η αδυναμία διαχείρισης των συναισθημάτων που συνδέονται με τη διατροφική μας συμπεριφορά ευθύνονται κυρίως για την επαναπρόσληψη των χαμένων κιλών. 

Τι σημαίνει επιτυχία στη διατήρηση της απώλειας βάρους;

Σημαίνει ότι κάποιος έχει χάσει τουλάχιστον 10% του σωματικού του βάρους, και έχει διατηρήσει αυτή την απώλεια για τουλάχιστον ένα χρόνο. Εννοείται βέβαια πως η απώλεια αυτή οφείλεται σε εθελούσια προσπάθεια απώλειας βάρους και όχι σε κάποιο πρόβλημα υγείας. 

Συχνές απορίες μετά την απώλεια:

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΕΡΗΘΩ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΓΛΥΚΑ;
Όχι,  δεν πρέπει να στερηθείτε για πάντα τα αγαπημένα σας γλυκά. Mπορείτε, αν θέλετε, να τρώτε έως δύο γλυκά την εβδομάδα στη θέση του φρούτου που τρώτε ενδιάμεσα. Nα θυμάστε όμως ότι ποτέ το γλυκό δεν αντικαθιστά το γεύμα. Kαι είναι προτιμότερο να φάτε δύο γλυκά την εβδομάδα (π.χ., δύο πάστες ή, ακόμη καλύτερα, γλυκό του κουταλιού) παρά ένα μικρό σοκολατάκι την ημέρα, γιατί έτσι δημιουργείται συνήθεια σε καθημερινή βάση.

ΠΟΤΕ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΗΣΩ ΚΑΙ ΝΑ ΞΑΝΑΡΧΙΣΩ ΔΙΑΙΤΑ;
Oι φυσιολογικές αυξομειώσεις βάρους είναι 1-2 κιλά. Aν σιγά-σιγά όμως παρατηρήσετε ότι έχετε μόνον ανοδική πορεία, έχετε πάρει για παράδειγμα 2-3 κιλά, τότε θα πρέπει να λάβετε τα μέτρα σας μήπως και γλιτώσετε τη δίαιτα. Ελαττώστε, λοιπόν, λίγο τις ποσότητες που τρώτε και αυξήστε τη φυσική σας δραστηριότητα. Mε αυτόν τον τρόπο τα 2-3 κιλά που πήρατε γρήγορα θα χαθούν. Aν όμως πήρατε γύρω στα 4-5 κιλά, τότε θα πρέπει να ακολουθήσετε ξανά ένα πρόγραμμα δίαιτας δύο-τεσσάρων εβδομάδων, προκειμένου να τα χάσετε.

AΝ ΔΕΝ ΠΡΟΣΕΧΩ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΠΟΣΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΘΑ ΞΑΝΑΠΑΧΥΝΩ;
Aν μετά τη δίαιτα δεν αποκτήσετε σωστή διατροφική συμπεριφορά, για ένα μικρό διάστημα θα υπάρξει σταθερότητα βάρους, λόγω της βελτίωσης του μεταβολισμού από τη δίαιτα, αλλά αργότερα με «γεωμετρική» αύξηση τα κιλά θα επανέλθουν.

Παράγοντες που συμβάλλουν στη διατήρηση της απώλειας βάρους

Έρευνες που έχουν μελετήσει άτομα που έχουν πετύχει στην απώλεια βάρους και στη διατήρηση του αποτελέσματος, ανέδειξαν τα βασικότερα μέσα αυτής της επιτυχίας:

• Η ενσωμάτωση της φυσικής δραστηριότητας στην καθημερινότητα
• Διατροφή τόσων θερμίδων όσων χρειάζεται το άτομο, και χαμηλή σε λιπαρά
• Η κατανάλωση πρωϊνού
• Ο αυτοέλεγχος του βάρους με τακτικό ζύγισμα (π.χ. 1 φορά την εβδομάδα ή το δεκαπενθήμερο)
• Η διατήρηση ενός σταθερού τρόπου διατροφής
• Λήψη μέτρων σε περίπτωση που το άτομο παρατηρεί αύξηση βάρους, έτσι ώστε να επανέλθει στα επιθυμητά επίπεδα

Επιπλέον,  η ψυχολογική δύναμη και η σταθερότητα του ίδιου του ατόμου και η ψυχολογική υποστήριξη του περιβάλλοντός του θα ενισχύσουν την προσπάθειά του.

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η προσπάθεια απόκτησης ενός νέου, χαμηλότερου βάρους, πρέπει να συμπεριλαμβάνει δύο στόχους: την απώλεια του περιττού βάρους και τη διατήρηση αυτής της απώλειας. Πριν ξεκινήσουμε οποιαδήποτε προσπάθεια, πρέπει να σκεφτούμε καλά αν είμαστε σε θέση να αλλάξουμε τη διατροφική μας συμπεριφορά, έτσι ώστε να έχουμε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.