Καταρχάς, είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε από το ερώτημα τι θεωρείται ιδανικό. Πώς μπορεί να προσδιοριστεί αυτό; Πώς μπορεί να μετρηθεί; Με βάση ποια κριτήρια; Πώς θα καταλήξουμε, λοιπόν, στο ποιο είναι το ιδανικό βάρος για εμάς;
Ιδανικό ή διαφορετικά «υγιές» θεωρείται το βάρος που μας επιτρέπει να νιώθουμε όμορφα με τον εαυτό μας και τους γύρω μας, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο ασθενειών, προστατεύει από την πρόωρη γήρανση και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής. Το ιδανικό βάρος εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία, το ύψος, το σωματότυπο αλλά και το ιστορικό βάρους του κάθε ένα ξεχωριστά.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να υπολογίσουμε το ιδανικό βάρος. Εκτός από το ζύγισμα -που δε θεωρείται καλή εκτίμηση του ιδανικού βάρους, εφόσον αποτελεί το άθροισμα του βάρους των υγρών, του λίπους, των μυών και των οστών- ο ιδανικός τρόπος για να αξιολογήσετε το υγιές βάρος λαμβάνει υπόψη δύο επιπλέον παράγοντες: το ποσοστό του συνολικού λίπους του σώματος και τον τρόπο που αυτό κατανέμεται.
Ο πιο εύκολος τρόπος για να εκτιμήσετε το ιδανικό σας βάρος, περιλαμβάνει δύο μετρήσεις:
- το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και
- την περιφέρειας μέσης
Ο ΔΜΣ (BMI) δείχνει την κατάσταση του βάρους σε σχέση με το ύψος και αν το βάρος σας βρίσκεται σε φυσιολογικό πλαίσιο ή αν θεωρείστε υπέρβαρος, παχύσαρκος ή ελλιποβαρής. Χρησιμοποιείται με τον ίδιο τρόπο από άντρες και γυναίκες, ενώ διαφοροποιείται στα παιδιά και τους ηλικιωμένους.
Αντίστοιχα, η μέτρηση της περιφέρειας μέσης βοηθά στον έλεγχο της κατανομής του λίπους, δηλαδή σε ποια σημεία είναι συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο ποσοστό λίπους. Η πιο επικίνδυνη για την υγεία είναι η κεντρική κατανομή, όταν δηλαδή το λίπος είναι συγκεντρωμένο στην περιοχή της κοιλιάς.
Τα όρια των τιμών της περιφέρειας μέσης διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλο. Τα φυσιολογικά όρια για τις γυναίκες είναι <88 cm και για τους άνδρες <102 cm.
- Αν ο ΔΜΣ είναι φυσιολογικός (18,5 – 25kg/m2) και η περιφέρεια μέσης είναι μικρότερη από 88cm (για γυναίκες) ή 102 cm (για άντρες), το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό και υγιές.Προσπαθήστε να τρέφεστε ισορροπημένα και εντάξετε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σας.
- Εάν ο ΔΜΣ είναι φυσιολογικός και η περιφέρεια μέσης είναι μεγαλύτερη από τα φυσιολογικά όρια, θα πρέπει βελτιώσετε τη διατροφή σας και να δώσετε ιδιαίτερη έμφαση στην άσκηση. Προσπαθήστε να έχετε 4-5 γεύματα καθημερινά, βελτιώστε την ποιότητα και την ποσότητα των λιπαρών που καταναλώνετε, βάλτε 5 φρούτα και λαχανικά ημερησίως και δοκιμάστε να βάλετε συστηματικά κάποια δραστηριότητα ή ένα ενεργητικό χόμπι στην καθημερινότητά σας.
- Εάν ο ΔΜΣ είναι πάνω από 25 kg/ m2, τότε διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, ανάλογα και με την περιφέρεια μέσης. Επισκεφτείτε το γιατρό και στη συνέχεια έναν διαιτολόγο που εξειδικεύεται στην απώλεια βάρους μέσω αλλαγής διατροφικής συμπεριφοράς.