Η Μεσογειακή διατροφή έγινε γνωστή μέσα από την ελληνική της εκδοχή. Η υιοθέτησή της έχει καθιερωθεί ως προαγωγός υγείας, αφού τα τελευταία πενήντα χρόνια έχει εμφανιστεί στο παγκόσμιο προσκήνιο μια ομόφωνη διεθνής επιστημονική άποψη ότι είναι πιο υγιής από τις δυτικές ή τις άφθονες δίαιτες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έρευνες έχουν δείξει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων παρεκκλίνει σημαντικά από το μεσογειακό διατροφικό πρότυπο.

Έτσι….

Η μεσογειακή διατροφή, από τη συνεχή εγκατάλειψή της στον τόπο που την καθιέρωσε, την Ελλάδα, κινδυνεύει να μείνει ως όρος μόνο στο λεξικό.

Τι ακριβώς είναι η μεσογειακή διατροφή;

Η Μεσογειακή Διατροφή περιγράφεται ως μια διατροφή βασισμένη περισσότερο σε φυτικά, ελαφρώς επεξεργασμένα προϊόντα και είναι χαρακτηριστική στις περισσότερες χώρες της Μεσογείου. Παρά τις διαφορές που υπάρχουν στα διαιτολόγια των μεσογειακών λαών, λόγω περιβαλλοντικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών αιτίων, τα βασικά στοιχεία τους είναι παρόμοια. Η Μεσογειακή διατροφή παρουσιάζεται γραφιστικά σε μορφή πυραμίδας όπου η βάση αναφέρεται σε τροφές που καταναλώνονται πιο συχνά και η κορυφή σε τροφές που καταναλώνονται σε μικρότερη συχνότητα.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Καθημερινή πρόσληψη: Ακατέργαστων δημητριακών και πολύσπορων προϊόντων ολικής (πολύσπορο ψωμί, προϊόντα ολικής αλέσεως), λαχανικών και φρούτων, χαμηλών σε λιπαρά γαλακτοκομικών προϊόντων, ελαιολάδου και μέτρια κατανάλωση κρασιού.
2. Εβδομαδιαία κατανάλωση: Πατατών, ψαριού, ξηρών καρπών, πουλερικών, αυγών και γλυκών.
3. Μηνιαία: Κατανάλωση κόκκινου κρέατος 

Πού κάνει καλό η Μεσογειακή Διατροφή;

Η Μεσογειακή διατροφή θεωρείται ο χρυσός κανόνας πάνω στον οποίο βασίζεται η υγιεινή διατροφή και έχει σχετιστεί με μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας.

• Μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, συμβάλλοντας στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων, της ολικής και της “κακής” χοληστερίνης και στη διατήρηση της “καλής” χοληστερόλης (HDL).
• Προστατεύει από την εμφάνιση διαβήτη, επιδρώντας θετικά στα επίπεδα ινσουλίνης και γλυκόζης στο αίμα.
• Μειώνει την αρτηριακή πίεση.
• Συμβάλει στη διατήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους και στην πρόληψη της παχυσαρκίας.
• Βοηθάει στην πρόληψη διαφορετικών τύπων καρκίνου.
• Προστατεύει από την πτώση των εγκεφαλικών λειτουργιών, την απώλεια μνήμης και τις ασθένειες που σχετίζονται με το γήρας.
• Υπάρχουν ενδείξεις ότι μειώνει τις πιθανότητες προσβολής των ενηλίκων από πολλές νόσους, όπως την νόσο Alzheimer, την ρευματοειδή αρθρίτιδα κλπ
• Υπάρχουν ενδείξεις ότι μειώνει την πιθανότητα προσβολής των παιδιών από βρογχικό άσθμα.

Οι μηχανισμοί μέσω των οποίων δρα το συγκεκριμένο διατροφικό μοντέλο είναι πολλαπλοί και σύνθετοι. Ακόμα και σήμερα το κεφάλαιο αυτό βρίσκεται υπό μελέτη. Έρευνες και επιστημονικές μελέτες έχουν αναδείξει τις ευεργετικές επιδράσεις των συστατικών της Μεσογειακής Δίαιτας σε συγκεκριμένες παθήσεις.

• Τα φρούτα και τα λαχανικά, λόγω της ύπαρξης βιταμινών C,E  και των καροτενοειδών βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου και των καρδιαγγειακών νοσημάτων (λόγω των αντιοξειδωτικών χαρακτηριστικών τους), ενώ συντελούν και στην καλή λειτουργία του εντέρου λόγω της αυξημένης ποσότητας των φυτικών ινών τους.
• Η σπονδυλική στήλη της Μεσογειακής διατροφής είναι το ελαιόλαδο. Η μέτρια χρήση ελαιόλαδου στην διατροφή μας, βοηθά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, στην μείωση  της LDL κακής χοληστερίνης καθώς και στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών από τις τροφές. Η κατανάλωση ελαιολάδου και ιχθυελαίου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του παχέος εντέρου.
• Το μεσογειακό διατροφικό πρότυπο είναι πλούσιο σε σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, ελαιόλαδο, λιπαρά οξέα ω3 και πολυακόρεστα (τα πλήρη δημητριακά, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα ψάρια), επιβάλλει την  περιορισμένη κατανάλωση ζωικών τροφών και βοηθά στη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.
• Τροφές πλούσιες σε Κ (κάλιο) όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα εσπεριδοειδή, τα αποξηραμένα φρούτα, συνδέονται με τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε χαμηλά επίπεδα και επομένως με τη μείωση των κινδύνων από καρδιακά επεισόδια. Τα λιπαρά οξέα της σειράς ω3 επιφέρουν επίσης μείωση της αρτηριακής πίεσης.
• Η μέτρια χρήση κρασιού (1-2 ποτηράκια κρασιού την μέρα) μέσω των αντιοξειδωτικών συστατικών (ταννίνες, κατεχίνες κ.α) βοηθά στην καταπολέμηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων και στην αύξηση της καλής HDL χοληστερίνης. 

Σε τι υπερτερεί η Μεσογειακή Διατροφή?

• Έρευνες έχουν αποδείξει την ευεργετική επίδραση της μεσογειακής διατροφής, χωρίς να  αποδίδουν αυτή τη δράση σε κάποιο συγκεκριμένο “θαυματουργό” τρόφιμο, αλλά στον συνδυασμό των τροφίμων που απαρτίζουν την παραδοσιακή ελληνική διατροφή. Ο συνδυασμός αυτός λοιπόν είναι η “συνταγή” για υγιή και μακρά διαβίωση. Η ιδιότητα αυτή διαφοροποιεί το συγκεκριμένο διατροφικό μοντέλο από άλλες δημοφιλείς δίαιτες, επειδή δεν αποκλείει καμιά ομάδα τροφίμων, με αποτέλεσμα να μην παρατηρούνται ελλείψεις σε βασικά θρεπτικά συστατικά.  
• Η μεσογειακή διατροφή ως πρότυπο βασίζεται σε απλές παρασκευές εύγευστων πιάτων από ποικιλία τροφίμων, εύκολα προσβάσιμων.
• Οι συνταγές της μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν στις προσωπικές γευστικές προτιμήσεις του κάθε ανθρώπου.